Monument slavernijverleden in Griftpark
Het koloniale verleden lijkt in Utrecht ver weg maar ook deze stad inclusief haar (vroegere) inwoners was nauw verbonden met de koloniale handel en slavernij en profiteerde van de opbrengsten. Daarom komt er een monument over het slavernijverleden, wat op 30 juni 2023 tijdens KetiKoti, en aan het begin van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden, in het Griftpark wordt onthuld.
Ketikoti is een van oorsprong Surinaamse feestdag, jaarlijks op 1 juli, ter viering van de afschaffing van de slavernij. De naam stamt uit het Sranantongo en betekent ‘verbroken ketenen’ en wordt ook wel Dag der Vrijheden genoemd.
Foto: Jan van Hassel
ketikoti
Lucas Leroy is voorzitter van KetiKoti Utrecht en initiatiefnemer van het slavernijmonument. Als negenjarige kwam hij uit Curaçao naar Nederland. Hier leerde hij “hoe belangrijk het is dat iemand jouw talent ziet, dat gelijk hebben niet hetzelfde is als gelijk krijgen en dat eens een nee niet voor altijd een nee is.” Bij de KetiKoti-viering in het Oosterpark Amsterdam vond hij eindelijk een feest waar hij zich thuis voelde. Waar hij gezien werd en zich “verbonden voelde met letterlijk iedereen.” Bij thuiskomst zei hij tegen zijn vriendin: “Dit moeten we ook in Utrecht hebben!” Sindsdien maakt Lucas Leroy zich sterk voor een slavernijmonument en stadsbrede KetiKoti-viering in Utrecht.
katalysator
Volgens Lucas Leroy werkte de dood van George Floyd als een katalysator. In de coronatijd is er een betoging op het Jaarbeursplein tegen racistisch geweld. Een maand later besluit Utrecht dat er een onderzoek, monument, stadsbrede herdenking en viering komt. In juni 2021 verschijnt een boek over de rol van Utrecht in de slavernij (‘Slavernij en de stad Utrecht’) en op 23 februari 2022 maakt burgemeester Dijksma excuses voor het aandeel van het stadsbestuur in het slavernijverleden van de stad.
Foto: Jan van Hassel
vlucht en verzet
Een kunstcommissie geeft het monument vorm. Het monument van kunstenaar patricia kaersenhout, de verbeelding van ‘Vlucht en Verzet’ maakt veel indruk. Het is een ontwerp met veel symboliek waarin verleden, heden en toekomst samenkomen. Het heeft de vorm van een schip waarop slaven werden vervoerd. Op drie masten zijn gouden figuren afgebeeld die naar de legende van de ‘Flying Africans’ verwijzen: over slaven die stopten met zout eten omdat ze dachten zo lichter te worden en ze terug konden vliegen naar Afrika.
betere plek
Kees Bos van de beheergroep Griftpark vindt het een eer dat het monument er komt maar vindt dat het een betere plek in het Griftpark verdient, waar het meer tot zijn recht komt, en die ook recht doet aan de historie en ziel van het park. “We wilden in een open gesprek een betere plek bekijken, maar werden tegengewerkt en geconfronteerd met de plaatskeuze van de gemeente.” De beheergroep Griftpark is een petitie gestart voor een andere plaats voor het slavernijmonument. Lucas Leroy: “Nazaten van tot slaafgemaakten hebben bewust veel stem kregen. Dit laat zien dat we gezien worden en onderdeel zijn van de toekomst.” Hij hoopt dat de stad dit monument zal omarmen. Op 26 januari volgt een debat in de gemeenteraad. Bij de onthulling van het monument zal duidelijk zijn of de ziel van het Griftpark in dit nieuwe hoofdstuk van de Utrechtse geschiedenis doorleeft. En of het monument stadsbreed omarmd wordt.
Meer weten? Doe mee met de wandeling ‘Sporen van Slavernij’. www.sporenvanslavernijutrecht.nl/stadswandeling
www.utrecht.nl/wonen-en-leven/vrije-tijd/kunst-en-cultuur/kunst-inde-openbare-ruimte/monumentslavernijverleden WdB
Reageer
Met onderstaand formulier kunt u reageren op dit artikel. Alle velden zijn verplicht. Uw e-mailadres verschijnt niet op de site. Na het versturen van uw reactie ontvangt u een e-mail met daarin een link. U moet op die link klikken om de reactie op de site te laten verschijnen.
Ook in deze krant
2023 No. 1, Februari
Monument slavernijverleden in Griftpark
• lees artikel
Dit vind ik
• lees artikel
Elvis is in de wijk
• lees artikel
Kiek!
• lees artikel
Moeder- en dochterbedrijf
• lees artikel
Verdwenen gebouwen
• lees artikel
Alstublieft, uw pakketje!
• lees artikel
Natuurlijk!
• lees artikel